Co to jest park kulturowy?
Nie każdy wie, że ochroną objęte mogą być nie tylko pojedyńcze obiekty, ale również całe obszary i krajobrazy. Artykuł stara się przybliżyć czym jest park kulturowy i jak je się tworzy.
Park kulturowy jest formą ochrony zabytków mającą szczególne znaczenie przy ochronie krajobrazu kulturowego, niezależnie od tego, czy na terenie tym znajdują się zabytki objęte formami ochrony. Parki kulturowe są tworzone przez radę gminy po zasięgnięciu opinii WKZ, w celu ochrony krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej.
Zamek Bolczów leżący na terenie Parku Kulturowego Kotliny Jeleniogórskiej, fot. P. Roczek / zabytek.pl
Według obowiązującej ustawy, każdy utworzony park kulturowy musi mieć jasno określone nazwę, granice, sposób ochrony, a także zakazy i ograniczenia, które mogą dotyczyć: np. prowadzenia robót budowlanych oraz działalności przemysłowej, rolniczej, hodowlanej, handlowej lub usługowej; zmiany sposobu korzystania z zabytków nieruchomych; umieszczania tablic, napisów, ogłoszeń reklamowych i innych znaków niezwiązanych z ochroną parku kulturowego, z wyjątkiem znaków drogowych i znaków związanych z ochroną porządku i bezpieczeństwa publicznego; składowania lub magazynowania odpadów.
Celem ochrony parku kulturowego jest przestrzeń historycznie ukształtowana. Ma być to przestrzeń nie tylko z krajobrazem, ale krajobrazem kulturowym, nie o wyróżniających się krajobrazowo terenach, ale o węższym zakresie desygnatów, tj. wyróżniających się krajobrazowo terenach z zabytkami nieruchomymi.
Autor: Narodowy Instytut Dziedzctwa
Na podstawie: Anna Fogel, Park kulturowy jako forma ochrony krajobrazu kulturowego, (http://samorzad.nid.pl/baza_wiedzy/park-kulturowy/)