Uwaga! Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony edukacja.nid.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności.

OK,
zamknij!
Zrealizowałeś projekt?
Podziel się nim. Wypełnił formularz, a my udostępnimy go na naszej stronie.
Wyślij

Muzeum to Ja

Opis projektu, którego cele było "wyjście" Muzeum w przestrzeń Zduńskiej Woli.
Gdzie i kiedy?
Zduńska Wola
Kontakt z organizatorem
Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola
ul. St. Prawdzic Złotnickiego 7, 98-220 Zduńska Wola
fot. Piotr Chojnacki
fot. Piotr Chojnacki
Projekt "Muzeum to ja!" polegał na "wyjściu" Muzeum w przestrzeń Zduńskiej Woli. Muzealnicy przemierzali osiedla, ulice i podwórka kamienic z archiwalnymi fotografiami i planami budynków, które tworzyły swoiste "Podwórkowe Muzea". Ten projekt to cztery różnorodne wystawy, nawiązujące do konkretnych przestrzeni miasta i tożsamości Zduńskiej Woli. To spotkania podczas których mieszkańcy wrzucali swoje wspomnienia związane z danym miejscem do tekturowego pudełka, służącego do archiwizacji zbiorów. To także film, który pokazał, że wszyscy jesteśmy MUZEUM.
fot. Gabriela Górska
Pomysł na działanie powstał w wyniku istotnego dla nas pytania: czy poznając historię budynku, w którym mieszkamy, bądź pracujemy, poznając wspomnienia ludzi, którzy byli tam przed nami, zaczynamy się z nimi bardziej identyfikować? Czy czujemy, że jesteśmy ich częścią, czy one stają się częścią nas samych?

Wszystkie działania miały na celu zintegrować mieszkańców wokół własnej historii i pokazać, że nasze wspomnienia są częścią większej układanki. Odpowiedzi na nurtujące nas kwestie szukaliśmy poprzez organizowanie podwórkowych spotkań. To na nich mieszkańcy Zduńskiej Woli, mogli poczuć się jak pracownicy muzeum, zbierający pamiątki, przy okazji dokładając swoje wspomnienia do wspólnej historii. W tym celu przenieśliśmy kopie dokumentów, plany budynków, fotografii w miejsca, z których pochodzą lub do których nawiązują.  Moment, w którym znów znalazły się tam, gdzie ktoś je wykonał był iskrą do rozmowy, pomagał odczuć wspólnotę z danym miejscem i jego mieszkańcami. Tymi współczesnymi, którzy dzielą tę przestrzeń z nami, a także, z tymi którzy żyli w tym miejscu w przeszłości.

Powstały cztery wystawy pn. "Podwórkowe Muzeum" w różych punktach miasta, a spotkania odbyły się w konwencji pikniku, święta ulicy czy osiedla, w zależności od inicjatywy mieszkańców i charakteru miejsca. I tak:

1. świętowaliśmy 100-lecie powstania Domu Pomocy Społecznej w Zduńskiej Woli z jego podopiecznymi;
2. spacerowaliśmy na osiedlu kolejarskim Karsznice wybudowanym w latach '30 XX w., wraz z przewodnikami - najstarszymi mieszkańcami;
3. witaliśmy wakacje z dziećmi ze Świetlicy Środowiskowej we współczesnym centrum kultury, inspirowanym przedwojennym Ratuszem, na głównym placu miasta (pierwotnym Rynku);
4. spotkaliśmy się z projektantem osiedla wybudowanego dla pracowników zakładów włókienniczych na osiedlowym pikniku.

Osią podwórkowych spotkań stało się "Archiwum Pamięci" - specjalne  pudełko używane w muzeum do archiwizacji zbiorów, do którego każda osoba mogła wrzucać swoje wspomnienia, zdjęcia lub pamiątki związane z danym miejscem. Dzięki temu współczesne wspomnienia stawały się historią, tak samo ważną i znaczącą, jak ta przechowywana w muzeum.
Zduńska Wola "Miejsce, w którym mieszkam" - projekt "Muzeum to ja!"
Muzealne zbiory i zebrane materiały posłużyły do stworzenia filmu o historii budowania osady fabrycznej. Film miał w zamierzeniu przedstawić sposób w jaki (w zależności od etapu budowy miasta) lokalna społeczność kształtowała przestrzeń według własnych potrzeb sakralnych, rozrywkowych i zawodowych na przestrzeni dwóch wieków.

Realizacja projektu wcale nie była łatwa. Szybko okazało się, że mieszkańcy chętnie oglądają wystawy, przynoszą pamiątki, ale jest im trudno podzielić się własnymi wspomnieniami. Czuli się za młodzi lub uważali, że ich wspomnienia są mało wartościowe. Postanowiliśmy rozwinąć koncepcję realizacji filmu i zaprosić mieszkańców do odgrywania historycznych ról. Dołożyliśmy sobie więcej pracy, choć czasu, na realizacje projektu, pozostało tyle samo. Brakowało nam strojów oraz rekwizytów. W pomoc włączyły się osoby prywatne oraz organizacje i instytucje nie tylko lokalne, ale również ogólnopolskie. Powstał specyficzny ruch społeczny. W mieście mówiło się i czekało na kolejne spotkanie podwórkowe, na nagrywanie kolejnych scen do filmu.

Finałem była Uroczysta Gala Projektu, na którą przybyli uczestnicy i organizatorzy podwórkowych spotkań, czyli ponad 300 osób. W samym filmie wzięło udział 200 aktorów i ponad 40 różnorodnych podmiotów, które pomagały w realizacji całego projektu. W każdym podwórkowym spotkaniu brało udział ponad 50 osób. Wszystkie wydarzenia w przyciągały grono odbiorców w różnym wieku. Nie tylko miłośników lokalnej historii, ale także osoby, które do tej pory nie uczestniczyły w muzealnych wydarzeniach. Po skończonym projekcie słychać było głosy, że teraz inaczej patrzą na swoje miasto. Obecnie kolejne instytucje i osoby prywatne zgłaszają się z chęcią organizacji podwórkowych spotkań. Podczas trwania wystaw otrzymaliśmy od mieszkańców wiele darów, które uzupełniły zbiory muzeum: relacji, fotografii, dokumentów, ksiąg pamiątkowych.

Projekt został dofinansowany przez Muzeum Historii Polski w ramach programu Patriotyzm Jutra.

Tekst: Gabriela Górska, Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola