Uwaga! Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony edukacja.nid.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności.

OK,
zamknij!

Inspiracje

Zrealizowałeś projekt?
Podziel się nim. Wypełnił formularz, a my udostępnimy go na naszej stronie.
Wyślij
Pokaż wszystkie inspiracja

Dzielimy się Łodzią

Łódzkie dziedzictwo w projektach edukacyjnych Muzeum Miasta Łodzi.
Gdzie i kiedy?
Łódź
Kontakt z organizatorem
Muzeum Miasta Łodzi
Ogrodowa 15, 91-065 Łódź
tel. 42 307 26 57
fot. Katarzyna Worpus-Wrońska
fot. Katarzyna Worpus-Wrońska
Zgodnie ze swoją misją „dokumentowania i upowszechniania wiedzy o historii i kulturze Łodzi oraz budowania tożsamości miasta i jego społeczności”, Muzeum Miasta Łodzi w ramach swojej statutowej działalności gromadzi, udostępnia oraz upowszechnia dobra kultury i dziedzictwa związanego przede wszystkim z historią i szeroko pojętą kulturą Łodzi. W wyniku prac badawczo-naukowych, we współpracy z licznymi organizacjami pozarządowymi, instytucjami kulturalnymi, powstają wystawy stałe i czasowe, są wydawane publikacje, prowadzona jest szeroka działalność edukacyjno-animacyjna. Ta ostatnia odgrywa kluczową rolę w procesie komunikacji i budowania relacji z publicznością. Strategia edukacyjna Muzeum oparta jest na trzech założeniach:

  1. „Muzeum dla Każdego” – ideą jest dywersyfikacja oferty poprzez dostosowanie jej do potrzeb różnych grup odbiorców przy jednoczesnym dążeniu do tworzenia „uniwersalnej dostępności” materiałów edukacyjnych;
  2. „Muzeum w przestrzeni obywatelskiej” – ideą jest realizacja projektów edukacyjno-animacyjno-społecznych aktywizujących społeczność lokalną, realizowanych w muzeum i w przestrzeni miejskiej, związanych ze współczesnymi problemami miasta ale w odniesieniu do historycznej tożsamości miejsca, narracji o przeszłości oraz jej wpływu na kształtowanie postaw i światopoglądów;
  3. „Muzeum 2.0” – ideą jest realizacja projektów z wykorzystaniem nowych technologii (Internet, digitalizacja, technologie cyfrowe), wpisujących się w ideę openGLAM (Galleries, Libraries, Archives, Museums) – nowego myślenia o misji i funkcjonowaniu instytucji kultury i dziedzictwa, gdzie kluczową rolę odgrywa kwestia dostępności i możliwości dalszego wykorzystywania zasobów będących pod ich opieką. W tym kontekście kluczowe jest budowanie partnerstw z innymi instytucjami i organizacjami, m.in.: Politechniką Łódzką, Stowarzyszeniem Inicjatyw Miejskich „Topografie” oraz Stowarzyszeniem Wikimedia Polska i wspólne realizowanie przedsięwzięć mających na celu upowszechnianie i zwiększenie dostępności do zasobów Muzeum związanych z dziedzictwem miasta.
Wszystkim inicjowanym działaniom edukacyjnym przyświeca nadrzędny cel – upowszechnianie dziedzictwa materialnego i niematerialnego Łodzi oraz budowanie tożsamości łodzian i ich relacji z miastem.

Ludzki język łódzki

Jednym z ważnych elementów dziedzictwa Łodzi są łódzkie regionalizmy językowe. Po czym poznać łodzianina w każdym zakątku kraju? Wystarczy zapytać go o najbliższą pętlę tramwajową, bilet miesięczny czy bułkę paryską, a można usłyszeć takie niezwykłe słowa jak krańcówka, migawka i angielka. Jest ich znacznie więcej, a przeważnie określają typowe dla okolic Łodzi miejsca, potrawy czy przedmioty. Dla mieszkańców innych miast to zagadkowe wyrazy, które tworzą tajemniczy i nieco bajkowy język, znany wyłącznie łodzianom. W 2013 roku Muzeum Miasta Łodzi zainicjowało projekt edukacyjny „Ludzki język łódzki” złożony z szeregu warsztatów językowo-plastycznych dla dzieci i dorosłych, którzy wspólnie zgłębiali „łódzki język”. „Patronem” tego przedsięwzięcia został Julian Tuwim, łodzianin z urodzenia, miłośnik i kolekcjoner językowych (w tym również łódzkich) „perełek” oraz bohater jednej z wystaw muzealnych w „Panteonie Wielkich Łodzian”. Zainspirowani jego poezją oraz „łódzką mową”, dorośli uczestnicy zajęć językowych tworzyli wiersze i opowiadania – historie zabawne, często pouczające, a na dodatek pobudzające wyobraźnię. W odpowiedzi, najmłodsi stworzyli niezwykłe obrazki ilustrujące książeczkę, będącą efektem wszystkich działań.

Do niektórych wierszy została skomponowana muzyka, aby móc je podśpiewywać idąc rano do szkoły lub posłuchać w domowej ciszy. Wszystkie utwory – teksty, ilustracje, nagrania, gra on-line, słowniczek (z możliwością uzupełniania o nowe wyrazy) –  powstałe w ramach projektu „Ludzki Język Łódzki” są dostępne na stronie www.jezyk.muzeum-lodz.pl  i można z nich korzystać na zasadach wolnej licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 3.0 Polska (CC BY-NC-SA 3.0 PL). Projekt był wielokrotnie prezentowany w Polsce roku jako jeden z najciekawszych przedsięwzięć kampanii „Ojczysty dodaj do ulubionych!” 2013 roku, m.in. podczas Ogólnopolskiej Giełdy Projektów „Animacja + historie”, „Kongresu języka polskiego” w Krakowie, debaty eksperckiej Co nam zostało z zaginionych słów? z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego w 2014 roku. Książeczka edukacyjna „Ludzki język łódzki”, której autorami są sami łodzianie, ciągle stanowi inspirujące narzędzie edukacji, jest wykorzystywana podczas stacjonarnych lekcji muzealnych, jest także bohaterką cyklu cyfrowego „Gimnastyka łódzkiego języka” emitowanego w odcinkach na muzealnym portalu społecznościowym Facebook.

Linki do odcinków:

https://www.facebook.com/MuzeumMiastaLodzi/videos/713723289371756/
https://www.facebook.com/MuzeumMiastaLodzi/videos/3544147252267955/
https://www.facebook.com/MuzeumMiastaLodzi/videos/297715041630030/
https://www.facebook.com/MuzeumMiastaLodzi/videos/954334491676228/
https://www.facebook.com/MuzeumMiastaLodzi/videos/1109972496068670/
https://www.facebook.com/MuzeumMiastaLodzi/videos/587271238841002/

Łódzkie Oblicza Niepodległej

Ważnym aspektem działalności Muzeum Miasta Łodzi jest podejmowanie szerokiej współpracy z innymi łódzkimi instytucjami, organizacjami pozarządowymi oraz artystami. Od 2013 roku Muzeum Miasta Łodzi jako partner Towarzystwa Opieki nad Starym Cmentarzem realizuje działania wystawiennicze, edukacyjne i naukowe na rzecz ochrony i popularyzacji Starego Cmentarza przy ulicy Ogrodowej w Łodzi. Towarzystwo, powstałe w 1999 roku, jest organizatorem społecznej zbiórki pieniędzy wydatkowanych na prace konserwatorskie wybranych pomników nagrobnych. Szeroki oddźwięk społeczny określa znaczenie tego przedsięwzięcia, które aktywizuje szereg organizacji społecznych i wolontariuszy działających w imię ochrony wartości zabytkowych miasta. W organizację i czynny udział w kweście włączają się środowiska i organizacje działające na rzecz ochrony zabytków i popularyzacji historii Łodzi. Dzieje Starego Cmentarza nierozerwalnie związane są z historią narodzin i dynamicznego rozwoju jednej z największych w Europie metropolii przemysłowych. Utworzony w 1855 roku Cmentarz był pierwszą w Łodzi wspólną nekropolią dla trzech wyznań chrześcijańskich: katolików, ewangelików i wyznawców prawosławia. Stał się miejscem pochówku zasłużonych obywateli miasta Łodzi, przedstawicieli elity finansowej, świata kultury i polityki, a wśród nich burżuazji przemysłowej, lekarzy, nauczycieli, artystów, przedwojennych prezydentów. Rangę historyczną cmentarza podkreślają postaci związane ze szczególnymi wydarzeniami z naszej historii, takimi jak XIX-wieczne powstania narodowe, walki o odzyskanie niepodległości w 1918 rok i jej obronę w 1920 i 1939 roku. To wszystko sprawia, że Stary Cmentarz w Łodzi jest swoistym „zwornikiem pamięci” Łodzi – jej historii, ważnych wydarzeń oraz mieszkańców, będąc stałą inspiracją dla muzealnych działań edukacyjnych. Pośród wielu przedsięwzięć realizowanych w ostatnich latach warto przywołać „Łódzkie Oblicza Niepodległej”. Ideą tego wieloaspektowego i interdyscyplinarnego przedsięwzięcia edukacyjnego zrealizowanego w 2018 roku było, w nawiązaniu do założeń wieloletniego programu „Niepodległa”, przypomnienie łódzkich postaci i wydarzeń związanych z walką o odzyskanie niepodległości oraz jej utrwalenie. Podczas półrocznego programu wydarzeń – warsztatów i terenowej gry edukacyjnej, spotkań tematycznych połączonych z prelekcjami / spacerami / prezentacją mini-wystaw, kameralnych koncertów oraz turnieju w szachach błyskawicznych – zaprezentowano różne „oblicza” Niepodległej – sztuki, historii, sportu i muzyki. Ważnym aspektem było także przygotowanie łodzian do aktywnego uczestniczenia w życiu kulturalnym i społecznym miasta – udało się to osiągnąć przede wszystkim dzięki realizacji zajęć, podczas których młodzież mogła na bazie dostarczonej wiedzy teoretycznej stworzyć własne prace w postaci prezentacji, filmów, przewodników, etc. oraz włączyć się w działania prospołeczne i proobywatelskie związane z ochroną zabytkowego Starego Cmentarza w Łodzi (w ramach dorocznej kwesty i akcji porządkowania grobów). Zwieńczeniem projektu było wydanie publikacji-przewodnika „Łódzkie Oblicza Niepodległej”. Stary Cmentarz: ludzie-historia-pamięć” oraz jej internetowej wersji w postaci wystawy prezentowanej na muzealnej stronie Panteon Wielkich Łodzian 2.0 wraz z interaktywną mapą-wycieczką po Starym Cmentarzu (mapa została stworzona we współpracy z Uniwersytetem Łódzkim i Politechniką Łódzką). Stworzenie nowych narzędzi edukacyjnych, które pozwalają na „dzielenie się Łodzią”, jest kolejnym krokiem do podniesienia kompetencji kulturowych, wrażliwości oraz wiedzy o wielokulturowym dziedzictwie Łodzi wśród mieszkańców miasta i turystów je odwiedzających.

Mapa
Wystawa

Autorka: Maja Jakóbczyk